KLARE WIJN VOOR 2006
Met deze titel hield Manuel Sewgobind voor de eerste keer als fractievoorzitter op 10 november de algemene politieke beschouwing over 2006. Geen vrolijk verhaal..

Een bedelaar heeft op een stukje karton een correctie gepleegd:de aalmoes van €1,00 heeft hij veranderd in €1,25.

Dames en Heren, ik heb namens GL-Nieuwegein geen opgewekt verhaal, zeker niet ná de ramp in Pakistan/India, en de brand op Schiphol. Een korte terugblik op bijna 4 jaar college, leert mij het volgende:er is geld vrijgemaakt voor onderhoud, en voor verwijderen van zwerfvuil. Ondergrondse afvalcontainers zijn geplaatst, en schoolgebouwen worden aangepakt. In het kader van veiligheid zijn er nieuwe toezichthouders aangesteld. Het project Ouderenproof doet interessante suggesties. In Galecop is gestart met de dierenweide.Met wijknetwerken is een convenant bereikt. Er is een lokalerekenkamer die gaat toezien op besteding van gelden.


Het is geen volledige lijst van verdiensten.

Niettemin: Nieuwegein wordt bedreigd. Ook, omdat het niet goed gaat met Nederland. Ik laat een paar autoriteiten aan het woord. Ten eerste burgers -de beste graadmeter- die de hardheid vanhet bestaan ondervinden en de toekomst vrezen. . Er breken harde tijden aan, voorziet Geert Mak

. De Volkskrant vergelijkt het leven van weinigverdieners, met een rampenplan.

. Het Sociaal Cultureel Planbureau ziet het besteedbaar inkomen dalen ; bijna 50% van de bevolking vindt de politiek arrogant, de luchtkwaliteit verslechtert, veel ouderen gaan een snijdende kou tegemoet. Maatschappelijke onzekerheid kleuren de sociale kaart verder.

. De VNG wordt diep getroffen door de meedogenloze bezuiniging op het gemeentefonds; koopkrachtverlies voor de laagste inkomens; gevolgen voor sociale werkplaatsen en voor de dienstverlening aan kwetsbare burgers; onvoldoende investeringen in preventie en milieu;

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid verwacht een afnemend welzijn, afnemende sociale cohesie en een groeiende kloof tussen burger en bestuur

en tenslotte: Gerd Leers (burg. van Maastricht): Den Haag wast

alles met bleekmiddel, incl. het nieuwe zorgstelsel.

Ook dit is geen volledige lijst.

De overeenkomst in de analyses toont echter aan dat dit schrikbeeld geen gekleurde voorstelling is. Nieuwegein krijgt er veel last mee. De vraag is daarom : Hoe zorgen wij ervoor dat de wensen van burgers terugkomen in het lokaal beleid ? Schenken wij klare wijn in 2006 ? (is titel van mijn bijdrage).

Graag wil GL van het college weten: herkent u de constateringen van de genoemde waakhonden, en zo ja, bent er klaar voor?

De eenduidige analyses móeten een uitnodiging zijn tot reflectie en grotere inspanning. Want reageren wij niet passend op signalen, dan hebben wij ruzie met burgers en ontnemen wij onszelf recht van spreken ! Voorbeeld van een dergelijk signaal: 1x per maand staat GL Nieuwegein op de markt, waar passanten op een stelling met ja of nee kunnen reageren. Geen grootschalige quick scan, niet representatief, maar niettemin een openbaring. Op 8 okt. hebben in ca. 60 minuten tijd, 8 mensen aangegeven dat de gemeente de centen goed gebruikt, tegenover 190 die daar anders over denkt.

Dames en Heren,

GroenLinks is oplossingsgericht. Ik loop drie hoofddomeinen door, doe suggesties, en peil in een aantal vragen de bereidheid van het college om burgers door onzekere tijden te loodsen.

A. Welzijn

Het Centraal Plan Bureau heeft becijferd dat tweeverdieners in 2006 er 5,5% op vooruitgaan, terwijl alleenstaanden op 1% kunnen rekenen. Tel bijv. de hogere energierekening mee, dan gaan zij er op achteruit ! De VNG voegt er aan toe, dat de laagste inkomens de zorgpremie niet kunnen betalen.

Mede namens de GL-fractie zal een voorstel worden ingediend (wij hopen dat het college meegaat), maar zijn er ideeën om de koopkracht van de laagste inkomensgroepen op peil te houden ? Met bijv. een N’gein-pas ?

Als GroenLinks willen wij (samen met anderen) de visienota WMO nader toespitsen, zodanig dat mensen hun individuele rechten op geïndiceerde zorg niet verliezen. Wij willen dat het college in de uitwerking helder maakt waar de verantwoordelijkheid van de gemeente begint en ophoudt. Wij willen voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken en dat het voorzieningenniveau daalt. Wij zijn niet ingenomen met wat er nu over de WMO bekend is: er zijn bedreigingen. Zodra de consequenties duidelijk zijn, willen wij ruimte voor een nadere toespitsing

Accepteert u als college ons aanbod voor een nadere toespitsing van de WMO en bent u voornemens om het advies van Ouderenproof hierin te betrekken?

Wij zijn van mening dat nog meer jongeren, ouderen en minder-validen moeten kunnen participeren. In dit kader dient breedtesport een krachtige impuls te krijgen, gericht op een ieder, maar vooral op jongeren met overgewicht, op de verveelde jeugd, op eenzaamheid bij ouderen en minder-validen. Wij zijn zeer ingenomen met de 3,6 ton die de wethouder van sport (lees: college en ambtenaren) heeft binnengesleept.

Mogen wij ervan uitgaan dat het college hiermee maatregelen treft, door bijv. sportparticipatie in iedere wijk bereikbaar te houden ?

Praten over integratie associëren sommigen met iets bedreigends. Verschillen tussen mensen, ongeacht leeftijd, afkomst, identiteit, bieden kansen en verdienen respect , maar juist de overeenkomsten zijn talrijk en boeiend, en die kunnen tot snellere solidariteit leiden. Over normen en waarden zal GL niet onderhandelen, wij willen meer gaan letten op gemeenschappelijke doelen en perspectieven, wat mensen dus bindt

Wij willen deze boodschap aan het college meegeven en vragen om aan integratie ook deze positieve insteek te verbinden.

Het Multicultureel Centrum Nieuwegein kan meebouwen aan integratie. Er staan gemotiveerde vrijwilligers klaar om veel zelf te doen. GL wil graag dat zij financieel extra worden ondersteund, zodat zij een flitsende nieuwe start kunnen maken. Wij hebben terzake een voorstel, dat u later zal worden overhandigd. Wij zijn er niet gerust op dat sociale woningbouw in de nieuwe woonvisie de aandacht krijgt die het verdient. Wij willen tekenen voor een villawijk, maar in onze villawijk staan grotendeels betaalbare woningen voor mensen met lage inkomens. Wij spreken de hoop uit dat op 15 december de stemmen ophouden te staken. Als laatste punt bij dit thema, maar niet onbelangrijk: de gemeente moet een paragraaf dierenwelzijn formuleren. Ik hoor graag uw reactie hierop.

B. Relatie burger-bestuurder-politiek

Ook in Nieuwegein zit geloof in het bestuur (bij velen) niet in het hart, maar in de knieën. Het college heeft wel oor, oog en handen voor interactief burgerschap, maar niet aan alle voorwaarden is voldaan.


Burgers moeten kunnen oordelen, beoordelen en veroordelen.

Werkelijke invloed op het reilen en zeilen in de buurt moet zich niet afspelen op vierkante centimeters. Meer breedte en diepte is gewenst: meer samen, met inbreng van ieders kunde, kwaliteit en talenten, en op ieders niveau. Niemand moet in zijn eigen voortreffelijkheden geloven, en in zijn persoonlijke waarheden: niet de burger, niet de bestuurder. Volgens Nietzsche zijn waarheden dwalingen, en paradoxaal, dus bestaan ze niet.


Gemeentelijke voorlichting en communicatie mogen daarom niet de indruk wekken propagandistisch zijn. Beter is evenwicht te zoeken tussen bestaande meningen. Met verantwoordelijkheid kun je betrokkenheid vergroten. Maar die verantwoordelijkheid moet je dichtbij de mensen organiseren. Evelien Tonkens, ( kersverse hoogleraar, toevallig GL), pleit voor een directe lijn, géén georganiseerde afstand, géén organisatiegekte. GL in Nieuwegein zegt: gebruik de buurt als ankerpunt, voor fysiek, economisch en sociaal beleid. Investeer in de buurt en versterk kleinschalige verbanden, versterk het wijkgericht werken door een kortere sturing en aansturing. Gelukkig ligt er een convenant met de wijknetwerken, dat nog goed moet landen. Maar ook de deelnemers aan de netwerken moeten in de spiegel kijken. Door zelfscholing moeten zij hun deskundigheid bevorderen. En als de SWN als uitvoerder en ondersteuner afwijkende keuzes maakt, zoek dan een andere partner, en wat ons betreft hoeft het college geen medelijden te tonen ! Beoordeel initiatieven en ideeën van burgers (ook over de bouwspeeltuinen) op bruikbaarheid, toepasbaarheid en financiële haalbaarheid. Als ik het heb over de bouwspeeltuinen: wij vinden incidentele financiële steun voor deze sociale functie gerechtvaardigd. Met instemming hebben wij geconstateerd dat de bouwspeeltuinen hierop kunnen rekenen.

6. Graag vernemen wij of het college initiatieven wilt nemen om de deskundigheid bij de deelnemers aan de wijknetwerken te vergroten en de representativiteit te versterken.

Als het gaat om onveiligheid, dient repressie sluitstuk te zijn van beleid. Vaak hoef je, met het bieden van op maat gesneden perspectieven aan jongeren, niet bestraffend op te treden. De politie heeft in dit kader een maatschappelijke functie die ze uitstekend aankan. De VNG waarschuwt : handen af van de wijkagent. Lokaal veiligheidsbeleid staat of valt met de inzet van politie in de buurten. Ik ben het volkomen eens met de dwarsverbindingen die de begroting legt met onderwijs, sport, veiligheid, welzijnswerk en de brede school. Vroegsignalering bij kinderen en jongeren kan verder afglijden voorkomen. Een samenhang die GL steeds heeft bepleit. Dit is ook de wens van vooraanstaande agogen. Die samenwerking moet echter worden georganiseerd en bewaakt.

Ten einde deze samenhang beleidspraktijk te laten worden, dient een verbindingsmanager erop toe te zien dat wordt samengewerkt en dat gegevens worden uitgewisseld. Ziet het college in de verbindingsman/-vrouw ook meerwaarde ?

Tot slot wat betreft dit 2e thema: GL zal niet accepteren dat onder de noemer bestrijding onveiligheid, burgers elkaar meer en meer gaan bespieden. Je moet mensen niet p rogrammeren tot bepaald gedrag, anders werkt veiligheid verstikkend en draagt niet bij aan eenheid in de wijk. Dit is een gevaarlijke route, en wij verwachten van het college grote terughoudendheid, mochten er ideeën komen overwaaien. Wat betreft de stedenbanden: die lenen zich goed voor discussies rondom bewustwording over mondiale kwesties. Rundu loopt goed, de positie van Pulawy moet wellicht worden herzien. Binnen het 2e thema past een meldpunt discriminatie, dat als waakhond een voordeel kan zijn voor zowel burgers als bestuurder.

C. Milieu

Nieuwegein heeft een nominatie op zak van Natuur en Milieu Federatie Utrecht. Nieuwegein is in Utrecht, ná Veenendaal, de meest groene gemeente. Toch is er ongerustheid. De norm voor luchtkwaliteit wordt niet gehaald. Wij krijgen veel smerigheid van buiten onze gemeentegrenzen. De terugdringing van luchtvervuiling via rijksmaatregelen is een slepend proces dat zal eindigen in mondkappen. Den Haag reageert mat op het voorstel van GL om 30% minder uitstoot te realiseren. Wij willen dat het college een krachtig signaal afgeeft aan Den Haag, dat bewoners aan m.n. 5 wegen in Nieuwegein in angst leven. En dat wij last hebben van het verkeer op de A2, de A12 en de A27. De gemeente is met het BRU in overleg om emissie terug te dringen. Wij zien graag dat het college hier een topprioriteit van maakt (want een klein stukje 80 km-weg op de A12 is onvoldoende). De lokale oplossing: "knip in de weg", is het overwegen waard. Zo ook een vergunning voor het exploiteren van een tankstation met biobrandstof. Het uitbreiden van de 30km zones en een verbod op zwaar vervuilend vrachtverkeer, zijn ook goede oplossingen. Het college moet aan het rijk extra geld vragen (eisen) om lokaal het probleem van de luchtvervuiling te bedwingen.

Wij accepteren niet dat langer wordt gewacht.

Kan het college ons toezeggen dat er acties komen richting Den Haag ? En kunnen u en uw ambtenaren nadenken over wat burgers zelf kunnen bijdragen, en terzake met een voorstel komen ?

Wat betreft graffiti: wij zijn van mening dat hiervoor structureel middelen moeten worden vrijgemaakt. Een voorstel hiertoe kunt u tegemoet zien. Parkeeroverlast en hondenpoep in wijken zijn grote ergernissen. Mensen verwachten meer handhaving en grotere verbodsborden. Met de groenvoorziening en onderhoud gaat het beter. Wij vinden evenwel dat het college incidenteel extra middelen moet toedelen. Ook hiervoor komt er een voorstel, dat met anderen is voorbereid. Het Rundubos is goed van start gegaan, maar is zijn symboolfunctie aan het kwijtraken. Bij de behandeling van de najaarsnota zullen wij een wens indienen. Bijna 20% van de Nieuwegeiners is bereid zelfbeheer ter hand te nemen. Zelfbeheer is uitstekend, maar heeft een mate van onzekerheid. Het aanvankelijk enthousiasme kan snel verdwenen zijn. Duurt het te lang, en verbetert de leefsituatie nauwelijks, dan dreigt mislukking. Voorkom dit door het bieden van morele en praktische ondersteuning op lokatie. Het college moet er pal bovenop gaan zitten.

Gaat u dit ook doen ?

Dames en Heren,

ik heb geen spookbeelden willen oproepen, maar getracht om de werkelijkheid te herkennen. Mensen vormen sociaal kapitaal, maar het ongeduld groeit. Tevredenheid kun je bereiken door koopkracht, leefmilieu en invloed op beleid, sleutelbegrippen te laten worden. Wij gaan er van uit dat het grootste project in de Nieuwegeinse geschiedenis, de Binnenstadplannen, op termijn geen gevolgen zullen hebben voor koopkracht, leefmilieu en de relatie burger-bestuur, dit overeenkomstig de intenties van het college. En wij sporen het college aan om hoe dan ook voor de te ontwikkelen deelplannen steeds het breedste draagvlak te zoeken. Ook onder ongeorganiseerde burgers.

10. Kan het college dit aan de fractie GL toezeggen ?

 Dames en Heren, de begroting 2006 maakt óók keuzes waarmee wij kunnen instemmen. Maar het perspectief loopt niet overal parallel aan de verwachte ontwikkelingen. De 10 vragen in mijn bijdrage geven onze wensen weer. De boodschap van GL heb ik daarin verpakt. Wij hopen –uiteraard- dat het college daar positief en gretig op reageert. Een gezamenlijk amendement met meerdere elementen, zal u door een van mijn collega’s worden aangeboden. Daarin zitten o.m. voorstellen m.b.t. minima, groen, graffiti, het Multicultureel Centrum, de dubbele aanslag op de KOM, Bieb, SWN. Tot slot, vz, wil ik u een tweetal moties overhandigen, waarin wij het college vragen spoedig met een standpunt te komen over mogelijkheden voor gratis openbaar vervoer mogelijkheden om de luchtkwaliteit te verbeteren door na te denken over een pakket maatregelen, w.o. toepassing van roetfilters op auto’s

Manuel Sewgobind

fractievoorzitter

GroenLinks